Mój artykuł na temat rewersi i othello spotkał się z dużym zainteresowaniem. Wiem, że niektórzy Czytelnicy trafili na niego gdyż szukali informacji o strategii i taktyce gry rewersi/othello. Te osoby już wiedziały jak grać, ale nie wiedziały jak wygrać.

Othello jest moją ulubioną grą planszową i poświęciłem nieco czasu granie, uczenie się strategii i taktyki oraz na analizowanie własnych błędów. Chce podzielić się z wami tą wiedzą w serii artykułów. Oto pierwszy z nich.

Zakładam, że znasz przepisy Othello. Jeśli nie, zajrzyj do mojego artykułu o historii i zasadach gry.  Podkreślam, że moje artykuły o strategii będą dotyczyć właśnie Othello, czyli współczesnej, ustandaryzowanej wersji rewersi (na planszy 8×8).  W tych artykułach piony, które mogą być odwracane w trakcie gry, będą nazywane dyskami (to nazewnictwo często spotykane w książkach i artykułach o grze).

Być może próbowałeś lub próbowałaś grania w Othello z żywym przeciwnikiem lub z komputerem. Być może przegrałeś(aś). Ba! Mogłeś mieć wrażenie, że idzie Ci świetnie a jednak przegrałeś. Jak to się stało?

Sprawa podstawowa – cel gry

Nie będziesz wygrywać w Othello jeśli nie zrozumiesz zasadniczego celu gry. Partii nie wygrywa ten, kto zdobywa najwięcej dysków w trakcie całej gry.  Wygrywa ten, kto kończy grę z największą liczbą swoich dysków.

Większość początkujących graczy robi błąd starając się zdobyć jak najwięcej dysków w trakcie każdego ruchu. To niestety się nie opłaca. Naprawdę opłacalne jest zdobycie jak największej liczby dysków w ostatnich ruchach, bo dyski zdobyte na początku partii  i tak można szybko stracić.

Dyski leżące na planszy najczęściej są niestabilne czyli mogą wiele razy zmienić właściciela. Zdobycie dysków niestabilnych wymaga zaatakowania w odpowiednim czasie. Atak przedwczesny sprawi, że sami wytworzymy dużo dysków niestabilnych, które zostaną odwrócone pod koniec gry przez naszego przeciwnika.

Tylko niektóre dyski mogą być stabilne tzn. nie zmienią właściciela do końca partii. Te dyski mają ogromne znaczenie, bo można na nich oprzeć swoje zwycięstwo.

Rogi i dyski stabilne

Jak zapewne już wiecie, zdobycie dysku w Othello wymaga obstawienia go swoimi dyskami w linii pionowej, poziomej lub ukośnej, tak jak pokazano na obrazku.

Nie da się tego zrobić na polach narożnych planszy, ponieważ dysk stojący w rogu przylega tylko do trzech pól i nie możliwości pojmania go. Jeśli położymy swój dysk w rogu to będzie on zawsze stabilny.

Dyski są również stabilne wówczas, gdy

• przylegają do dysku tego samego koloru będącego w rogu  lub
• przylegają do grupy pionów w tym samym kolorze, która przylega do piona w rogu.

Na rysunku poniżej widzimy 17 stabilnych dysków (chodzi o wszystkie dyski białe).

Tych stabilnych dysków nie da się zaatakować w żaden sposób. Pozostaną one własnością jednego gracza do końca partii. Co więcej, będzie można ich użyć jako oparcia do dokonywania kolejnych ataków. Wszystkie piony czarne są niestabilne bo nie przylegają do żadnego z rogów planszy.

Jednym z celów dobrego gracza jest osiągnięcie dużej liczby dysków stabilnych. Aby to zrobić trzeba najpierw zdobyć róg. Problem w tym, że nasz przeciwnik również próbuje zdobyć róg. Jak więc sprawić, byśmy to my mogli zdobyć róg pierwsi?

Othello jako gra “defensywna”

Znany polski szachista Ksawery Tartakower mawiał, że partii szachów nie wygrywa ten kto gra lepiej, ale ten kto popełnia mniej błędów. Tartakower mówił też, że błędy “czyhają aby je popełnić”.

Ta zasada ma zastosowanie w Othello, nawet bardziej niż w szachach. W grach takich jak szachy gracz musi atakować by wygrać. Utrata każdego posunięcia byłaby stratą. W Othello jest inaczej – opłaca się czekać i zwlekać. Czasami idealną możliwością byłoby niezrobienie ruchu, czego jednak nie można uniknąć jeśli ruch przypada na nas.

Jak nie stracić rogu?

Ruchem zazwyczaj błędnym jest zagranie w pola wskazane na diagramie poniżej. Chodzi o 4 pola przylegające do rogów w linii ukośnej.

Jeśli postawisz swój dysk w tych polach to zazwyczaj zostanie on przejęty w linii ukośnej poprzez zajęcie rogu. Niektórzy autorzy książek o Othello nazywają te pola “polami X”. Są one niebezpieczne, trzeba ich unikać.

Można też łatwo stracić róg poprzez zagranie w pole przylegające do rogu pionowo lub poziomo. Na planszy jest 8 takich pól.

Granie w te pola może być niebezpieczne, szczególnie gdy przy krawędzi planszy znajdują się piony nasze i przeciwnika. Czasami zagranie w te pola jest konieczne, ale należy robić to z dużą ostrożnością.

Jeśli będziemy grać z silnym przeciwnikiem to będzie on próbował wymusić na nas zagranie w niebezpieczne pola. Takie wymuszenie jest możliwe.

Spójrzcie na sytuację na diagramie poniżej. Ruch przypada na Czarnego. Ma on tylko jeden możliwy ruch – musi zagrać w pole X przylegające do rogu (wskazane czarną gwiazdką). Czarny mógłby tego uniknąć gdyby miał jeden inny legalny ruch. Ale nie ma! Musi zagrać w pole X, a w następnym ruchu biały zajmie róg.

Pytanie brzmi, jak uniknąć takich sytuacji?

Mobilność

Jedna z ogólnych zasad strategii jest taka, że nie można pozwolić przeciwnikowi by dyktował nam posunięcia (to ma zastosowanie w każdej grze i w walce też). Musimy zatem w czasie gry dbać o to, aby mieć wiele możliwości ruchu zgodnych z przepisami gry. W othello nazywa się to mobilnością. W początkowej fazie gry mobilność jest ważniejsza niż zdobywanie dysków.

W sytuacji przedstawionej poniżej Biały ma niewiele dysków. Jest za to niezwykle mobilny. Może zagrać we wszystkie pola zaznaczone białymi gwiazdkami, czyli ma 10 możliwych ruchów.

Gdyby w tej samej sytuacji ruch przypadał na Czarnego, mógłby on zagrać tylko w cztery pola (zaznaczone czarnymi gwiazdkami). Czarny gracz jest niemobilny. W dalszym ciągu partii Biały będzie go wodził za nos jeśli nie popełni błędów.

Podsumowanie

Oto podstawy strategii othello. Musisz wstrzymać się z atakiem, zachować mobilność, zdobyć rogi i zbudować stabilne dyski. Niestety jeśli będziesz grał z silnym przeciwnikiem to on również będzie starał się osiągać te same cele. Przechytrzenie go będzie wymagało bardziej zaawansowanych metod.

Kolejne części kursu

• Kurs Othello, cz. 2: Nie buduj ścian i bądź cicho!
• Kurs Othello cz. 3: Jak zacząć, żeby źle nie skończyć?
• Kurs Othello cz. 4: Jechanie po bandzie i życie na krawędzi
• Kurs Othello cz. 5: Końcówki, czyli jak nie przegrać w ostatnim ruchu

Potrzebujesz sprzętu? Jest tutaj!

Jeśli jeszcze nie próbowałeś grać w Othello, ale myślisz o tym, będziesz potrzebował sprzętu do grania. Znajdziesz zestaw do Othello na Ceneo. Kupując przez Ceneo wspierasz autora tego bloga.