Grę Młynek zna każdy, natomiast wielu ludzi nie ma pojęcia, że istnieją pomniejszone i powiększone warianty tej gry. Co więcej, jeden z tych wariantów ma status sportu umysłowego uprawianego w Afryce Południowej. Dziś proponuję wam przegląd aż 10 różnych wariantów młynka, które wymagają albo bardzo prostych albo bardzo fikuśnych plansz.

Młynek opisywałem kiedyś bardzo starannie bo jest to gra pod wieloma względami wyjątkowa. Może być znana nawet od czasów starożytnych, znana jest niemal na całym świecie i cieszy się dość dużą popularnością. Zasady tej gry są dość proste a jednocześnie dość oryginalne. Zestawy do gry w młynek ujmują prostotą, ale mogą być niesamowicie pięknymi przedmiotami. Niegdyś nadawano im także znacznie magiczne.

Zawsze powtarzam, że jeśli jakaś gra jest stara to z pewnością wytworzy liczne i interesujące warianty. Młynek potwierdza tę regułę. Oprócz klasycznej wersji gry, z planszą opartą na trzech koncentrycznie ułożonych kwadratach, istnieją jeszcze mniej znane warianty rozgrywane na innych planszach i z inną liczbą pionów. Pozwólcie, że je przedstawię.

Uwaga: W tym artykule nie opisuję zasad gry w Młynek. O zasadach możesz poczytać w innym moim artykule, natomiast tutaj opisuję tylko warianty gry i odstępstwa od tych podstawowych zasad.

Mały Młynek (3-pionowy)

Najbardziej skromny wariant młynka rozgrywany jest na planszy złożonej z jednego kwadratu i krzyża w środku. Plansza (na rysunku poniżej) ma zaledwie 9 pól i 12 łączących je linii.

Każdy z grających ma do dyspozycji 3 piony. Gra dzieli się na dwa standardowe etapy, czyli najpierw gracze dokładają piony, potem je przesuwają. Wygrywa ten, kto pierwszy ułoży tzw. młynek.

Mały Młynek (3-pionowy) – drugi wariant

Mały Młynek spotykany jest także w innym wariancie, z planszą mającą 4 dodatkowe linie skośne. Nadal każdy z grających ma 3 piony, a gra toczy się do ułożenia pierwszego młynka. Piony mają więcej możliwości ruchu z narożników.

Młynek 5- i 6-pionowy

Wariant Młynka z 5 lub 6 pionami po każdej stronie jest rozgrywany na planszy złożonej z dwóch kwadratów. Można powiedzieć, że jest to standardowa plansza do Młynka, ale odchudzona o jeden zewnętrzny kwadrat. Przedstawia ją rysunek poniżej.

Jak już wspomniano, w tym wariancie gracze mogą mieć 5 lub 6 pionów do dyspozycji. Przepisy gry nie ulegają zmianie, ale uwaga: w tej wersji nigdy nie rozgrywa się etapu skoków!.

Gra w tej wersji była znana m.in. we Włoszech i Francji w czasach średniowiecza.

Młynek 7-pionowy

Kolejny wariant Młynka ma planszę złożoną z dwóch kwadratów, ale w środku tej planszy znajduje się dodatkowy krzyż (zob. rysunek poniżej).

Na takiej planszy gra się w ten sposób, że każdy z grających ma po 7-pionów. Inne zasady nie ulegają zmianie.

Morabaraba

Morabaraba to wariant Młynka rozgrywany na planszy podobnej do klasycznej, ale wzbogaconej o 4 dodatkowe linie ukośne. Planszę przedstawia rysunek poniżej.

Morabaraba to afrykańska nazwa tego wariantu młynka. Przyjmuje się w niej następujące zasady.

• Każdy z grających ma 12 pionów.
• Utworzenie dwóch młynków jednocześnie daje prawo zbicia tylko jednego piona.
• Nie można utworzyć dwóch takich samych młynków w dwóch następujących po sobie ruchach.
• Jest trzeci etap gry (tzw. faza skoków).

Zasady są dość dobrze skodyfikowane bo Morabaraba jest popularna w Afryce i jest tam uważana za sport umysłowy nad którego rozwojem czuwa organizacja Mind Sports South Africa (MSSA). Udało się już zorganizować amatorskie ligi tego sportu i opracować ujednoliconą zasadę notacji. Obecnym mistrzem świata w tej grze jest Senane Gadlela.

Podobno nazwa gry pochodzi od słów moraba-raba, które w jednym z wariantów języka sotho oznaczają “mielenie” lub “poruszanie się w kółko”. Związek z młynkiem jest ewidentny :).

Młynek 11-pionowy

W młynek 11-pionowy gra się na planszy identycznej jak plansza do Morabaraba z tą różnicą, że każdy z grających ma 11 pionów. Zasady niczym się nie różnią, ale mniejsza liczba pionów ma zmniejszać prawdopodobieństwo remisu.

Morabaraba w wariancie Sesotho

Zamieszkujący RPA użytkownicy języka Sotho również znają grę Morabaraba, ale na nieco innej planszy, w której dodatkowe linie ukośne łączą wyłącznie pola z dwóch zewnętrznych kwadratów, ale w środku planszy znajduje się dodatkowy krzyż. Planszę przedstawia rynek poniżej.

Każdy z graczy ma 12 pionów. Uważa się, że w tym wariancie znacznie mniejsze jest prawdopodobieństwo wystąpienia remisu.

Ślimak

Ślimak to niezwykle ciekawy wariant młynka rozgrywany na planszy mającej 29 pól. Pola połączone są liniami układającymi się w kształt przypominający muszlę skorupiaka.

W tym wariancie każdy z graczy ma do dyspozycji 12 pionów. Inne zasady gry nie ulegają zmianie.

Młynek Pentagon

Młynek pentagonalny wymaga planszy zbudowanej z pięciu pięciokątów, które na swoich rogach oraz przecięciach linii tworzą 35 pól.

Przy dwóch grających każdy ma 12 pionów, ale ciekawą cechą młynka pięciokątnego jest to, że można w niego grać także w 3, 4 lub nawet 5 osób.

• Przy 3 grających każdy ma do dyspozycji 8 pionów.
• Przy 4 grających każdy ma do dyspozycji 6 pionów.
• Przy 5 grających każdy ma do dyspozycji 5 pionów.

Oczywiście przy większej liczbie grających każdy musi mieć piony różnego koloru. Gracze wykonują ruchy kolejno i każdy gra na własny rachunek.

Młynek Heksagon

Jak łatwo się domyślić, ten wariant młynka ma planszę złożoną z sześciokątów. Mówiąc ściśle są to trzy sześciokąty połączone sześcioma liniami. Przecięcia linii i narożniki sześciokątów tworzą 36 pól.

Każdy z dwóch grających ma po 13 pionów. Inne zasady gry nie ulegają zmianie.